Cách trồng cây leo giàn ăn quả là một cách tuyệt vời để tận dụng không gian trong vườn. Cây leo giàn ăn quả không chỉ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, mà còn tạo ra cảnh quan xanh mát và đẹp mắt. Trong bài viết này, tôi sẽ giới thiệu cho bạn một số loại cây leo giàn ăn quả phổ biến, cách chăm sóc và thu hoạch chúng hiệu quả.
trồng cây leo giàn ăn quả
Mục lục
Lợi ích của việc trồng cây leo giàn ăn quả
- Tiết kiệm không gian: Cây leo giàn ăn quả có thể trồng trên các giàn, khung, tường hoặc hàng rào, giúp tận dụng không gian cao và tạo ra một khu vườn xanh mát.
- Tăng năng suất: Cây leo giàn ăn quả có thể cho nhiều quả hơn so với cây trồng thường, do được tiếp xúc nhiều ánh sáng và không bị cạnh tranh về dinh dưỡng.
- Dễ trồng và chăm sóc: Cây leo giàn ăn quả thường có khả năng thích nghi cao và ít bị sâu bệnh, chỉ cần cắt tỉa và bón phân định kỳ.
- Tăng giá trị thẩm mỹ: Cây leo giàn ăn quả có thể tạo ra những cảnh quan đẹp mắt, với những bông hoa và quả màu sắc đa dạng.
- Cung cấp nguồn thực phẩm sạch: Cây leo giàn ăn quả cho phép bạn tự trồng và thu hoạch những loại quả yêu thích, đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh.
Các loại cây ăn quả leo giàn phổ biến nhất
Cây ăn quả leo giàn phổ biến nhất
Kiwi leo giàn
- Kiwi là loại quả có vị chua ngọt, giàu vitamin C và chất chống oxy hóa. Kiwi leo giàn có thể trồng được ở nhiều khí hậu, từ ôn đới đến nhiệt đới.
- Kiwi leo giàn cần được trồng trên các giàn cao khoảng 2-3 mét, để cho lá che bóng cho quả. Kiwi leo giàn cần được tưới nước thường xuyên, nhất là vào mùa khô.
Nho
- Nho là loại quả có vị ngọt thanh, giàu vitamin và khoáng chất. Nho có nhiều giống khác nhau, có thể trồng được ở nhiều vùng khí hậu. Nho cần được trồng trên các giàn cao khoảng 1,5-2 mét, để cho lá che bóng cho quả.
- Nho cần được tưới nước đều đặn, nhưng không nên để ẩm quá. Nho cần được cắt tỉa và bón phân định kỳ, để tăng năng suất và chất lượng quả.
>>>Tham khảo thêm: Cách trồng nho trong thùng xốp
Chanh dây
- Chanh dây là loại quả có vị chua thanh mát, giàu vitamin C và chất xơ. Chanh dây có thể trồng được ở nhiều vùng khí hậu, nhưng thích hợp nhất là ở nhiệt đới và cận nhiệt đới.
- Chanh dây cần được trồng trên các giàn cao khoảng 2-3 mét, để cho quả treo tự nhiên. Chanh dây cần được tưới nước thường xuyên, nhất là vào mùa khô.
- Chanh dây có thể tự thụ phấn, nhưng cũng có thể trồng nhiều giống khác nhau để tăng năng suất.
Mâm xôi
- Mâm xôi là loại quả có vị ngọt chua, giàu vitamin C và chất chống oxy hóa. Mâm xôi có nhiều giống khác nhau, có thể trồng được ở nhiều vùng khí hậu, từ ôn đới đến nhiệt đới.
- Mâm xôi cần được trồng trên các giàn cao khoảng 1,5-2 mét, để cho quả treo tự nhiên. Mâm xôi cần được tưới nước đều đặn, nhưng không nên để ẩm quá.
Việt quất
- Việt quất là loại quả có vị ngọt chua, giàu vitamin C và chất chống oxy hóa. Việt quất có nhiều giống khác nhau, có thể trồng được ở nhiều vùng khí hậu, từ ôn đới đến nhiệt đới.
- Việt quất cần được trồng trên các giàn cao khoảng 1,5-2 mét, để cho quả treo tự nhiên. Việt quất cần được tưới nước đều đặn, nhưng không nên để ẩm quá.
Dâu tằm
- Dâu tằm là loại quả có vị ngọt thanh, giàu vitamin C và chất xơ. Dâu tằm có thể trồng được ở nhiều vùng khí hậu, từ ôn đới đến cận nhiệt đới.
- Dâu tằm cần được trồng trên các giàn cao khoảng 1-1,5 mét, để cho quả treo tự nhiên. Dâu tằm cần được tưới nước đều đặn, nhưng không nên để ẩm quá.
Lý gai
- Lý gai là loại quả có vị chua ngọt, giàu vitamin C và chất chống oxy hóa. Lý gai có thể trồng được ở nhiều vùng khí hậu, từ ôn đới đến cận nhiệt đới.
- Lý gai cần được trồng trên các giàn cao khoảng 2-3 mét, để cho quả treo tự nhiên. Lý gai cần được tưới nước thường xuyên, nhất là vào mùa khô.
Thanh long
- Thanh long là một loại quả nhiệt đới, có nguồn gốc từ Mỹ Latinh. Thanh long có vỏ màu đỏ hoặc vàng, ruột màu trắng hoặc đỏ, có nhiều hạt nhỏ.
- Thanh long có vị ngọt, mát, giàu vitamin C và chất xơ. Thanh long thường được trồng trên giàn tre, gỗ hoặc sắt.
Dưa vàng
- Dưa vàng là một loại quả thuộc họ bầu bí, có nguồn gốc từ châu Phi. Dưa vàng có vỏ màu vàng sáng, ruột màu cam, có nhiều hạt đen.
- Dưa vàng có vị ngọt, thơm, giàu vitamin A và C. Dưa vàng thường được trồng trên giàn tre hoặc gỗ.
Dưa lưới
- Dưa lưới là một loại quả thuộc họ bầu bí, có nguồn gốc từ châu Á. Dưa lưới có vỏ màu xanh lá cây, ruột màu đỏ tươi, có nhiều hạt đen.
- Dưa lưới có vị ngọt, thơm, mát, giàu vitamin C và chất xơ. Dưa lưới thường được trồng trên giàn tre hoặc gỗ.
>>>Tham khảo thêm: Cách trồng dưa lưới trong thùng xốp
Dưa chuột
- Dưa chuột là một loại rau ăn quả thuộc họ bầu bí, có nguồn gốc từ Ấn Độ. Dưa chuột có vỏ màu xanh nhạt, ruột màu xanh lá cây, có nhiều hạt nhỏ.
- Dưa chuột có vị ngọt nhẹ, giòn, mát, giàu vitamin C và K. Dưa chuột thường được trồng trên giàn tre hoặc gỗ.
>>>Tham khảo thêm: Cách trồng dưa leo sai quả
Dưa hấu
- Dưa hấu là một loại quả thuộc họ bầu bí. Dưa hấu có vỏ màu xanh đậm hoặc sọc xanh nhạt, ruột màu đỏ hoặc vàng, có nhiều hạt đen hoặc không hạt.
- Dưa hấu có vị ngọt, thơm, mát, giàu vitamin A và C. Dưa hấu thường được trồng trên giàn tre hoặc gỗ.
>>>Tham khảo thêm: Cách trồng dưa hấu trong chậu
Mướp đắng
- Mướp đắng là một loại rau ăn quả thuộc họ bầu bí, có nguồn gốc từ châu Á. Mướp đắng có vỏ màu xanh lá cây hoặc tím nhạt, ruột màu trắng hoặc tím nhạt, có nhiều hạt nhỏ.
- Mướp đắng có vị đắng nhẹ, thanh, tốt cho sức khỏe. Mướp đắng thường được trồng trên giàn tre hoặc gỗ.
Bầu
- Bầu là một loại rau ăn quả thuộc họ bầu bí, có nguồn gốc từ châu Á. Bầu có vỏ màu xanh lá cây hoặc tím nhạt, ruột màu trắng hoặc tím nhạt, có nhiều hạt nhỏ.
- Bầu có vị ngọt, béo, giàu vitamin A và C. Bầu thường được trồng trên giàn tre hoặc gỗ.
>>>Tham khảo thêm: Cách trồng bầu trong chậu
Bí đao
- Bí đao là một loại rau ăn quả thuộc họ bầu bí, có nguồn gốc từ châu Á. Bí đao có vỏ màu xanh lá cây hoặc vàng nhạt, ruột màu trắng hoặc vàng nhạt, có nhiều hạt nhỏ.
- Bí đao có vị ngọt, mát, giàu vitamin A và C. Bí đao thường được trồng trên giàn tre hoặc gỗ.
Chọn giống cây leo giàn ăn quả
Để chọn giống cây leo giàn ăn quả, bạn cần xem xét các yếu tố sau:
- Nhu cầu thị trường: Bạn nên chọn những giống cây có nhu cầu tiêu thụ cao, có giá trị kinh tế và phù hợp với khí hậu, đất đai của khu vực trồng.
- Khả năng chịu bệnh: Bạn nên chọn những giống cây có khả năng chịu bệnh tốt, ít bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh và thời tiết bất lợi.
- Năng suất và chất lượng: Bạn nên chọn những giống cây có năng suất cao, chất lượng quả tốt, có màu sắc, hương vị và dinh dưỡng hấp dẫn.
- Một số giống cây leo giàn ăn quả phổ biến hiện nay là: dưa leo, dưa hấu, bí đỏ, bí ngòi, mướp đắng, mướp hương, thanh long, nho, vú sữa…
Làm giàn cho cây leo giàn ăn quả
Làm giàn cho cây leo giàn ăn quả
Để làm giàn cho cây leo giàn ăn quả, bạn cần chuẩn bị các vật liệu sau:
- Cọc gỗ hoặc sắt: Để đóng thành khung giàn, bạn cần có các cọc gỗ hoặc sắt có chiều cao từ 2-3m, đường kính từ 5-10cm. Bạn cần đóng cọc cách nhau khoảng 2-3m theo chiều dài và rộng của ruộng.
- Dây thép hoặc dây nhựa: Để nối các cọc lại với nhau và tạo thành lưới để cây leo, bạn cần có dây thép hoặc dây nhựa có độ bền cao. Bạn cần căng dây theo chiều ngang và dọc của giàn, cách nhau khoảng 30-50cm.
- Kẹp hoặc móc: Để buộc cây vào giàn, bạn cần có kẹp hoặc móc nhựa hoặc kim loại. Bạn cần buộc cây vào giàn khi cây đã phát triển được một số lá và cành non.
Các bước làm giàn cho cây leo giàn ăn quả như sau:
- Bước 1: Đóng cọc vào đất theo hình chữ nhật hoặc vuông, sao cho chiều cao của giàn phù hợp với chiều cao của cây.
- Bước 2: Căng dây theo chiều ngang và dọc của giàn, nối các cọc lại với nhau. Bạn có thể dùng đinh hoặc bu lông để cố định dây vào cọc.
- Bước 3: Buộc cây vào giàn bằng kẹp hoặc móc khi cây đã có một số lá và cành non. Bạn nên buộc cây vào giàn theo hướng tăng trưởng của cây, tránh gãy lá hoặc cành.
Cách trồng cây leo giàn ăn quả
Chuẩn bị đất trồng
- Đất trồng cây leo giàn ăn quả cần phải thoát nước tốt, giàu dinh dưỡng và có độ pH từ 5,5 đến 6,5.
- Nên bón phân hữu cơ như phân chuồng, phân gà, phân bò hoặc phân compost vào đất trước khi trồng để cải tạo đất và cung cấp chất dinh dưỡng cho cây.
- Nếu đất quá chua hoặc quá kiềm, có thể điều chỉnh bằng cách sử dụng vôi bột hoặc than bùn.
Trồng cây
- Có thể trồng cây leo giàn ăn quả từ hạt hoặc giống cây cắt cành.
- Nếu trồng từ hạt, nên ngâm hạt trong nước ấm khoảng 24 giờ để kích thích nảy mầm, sau đó gieo hạt vào chậu nhỏ có lỗ thoát nước và đất màu mỡ.
- Nếu trồng từ giống cây cắt cành, nên chọn những cành khỏe mạnh, không có dấu hiệu bệnh hại hoặc sâu bọ, có chiều dài khoảng 15-20 cm và có ít nhất 3 mắt.
- Sau khi trồng, nên tưới nước cho đất ẩm mà không ngập úng và để chậu ở nơi có ánh sáng mờ.
- Khi cây đã ra rễ và mọc lá mới, có thể chuyển chậu ra ngoài trời và chăm sóc như bình thường.
Chăm sóc cây leo giàn ăn quả
- Tưới nước cho cây đều đặn, khoảng 2-3 lần/tuần vào mùa khô và 1 lần/tuần vào mùa mưa. Nên tưới vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối để tránh bốc hơi nhanh.
- Bón phân cho cây thường xuyên, khoảng 1 lần/tháng vào giai đoạn sinh trưởng và ra hoa, và 2 lần/tháng vào giai đoạn đậu quả. Nên sử dụng phân hữu cơ kết hợp với phân hóa học có chứa đủ các nguyên tố vi lượng như N, P, K, Ca, Mg, Fe, Zn, Mn, Cu, B…
- Cắt tỉa và tạo hình cho cây để giúp cây phát triển khỏe mạnh và ra nhiều quả. Nên cắt bỏ những cành già, yếu, khô héo hoặc bị bệnh hại. Nên giữ lại những cành chính và nhánh phụ có khả năng ra hoa quả tốt.
- Bảo vệ cây khỏi các loại sâu bọ và bệnh hại bằng cách phòng ngừa và xử lý kịp thời. Nên sử dụng các biện pháp sinh học hoặc hữu cơ để trừ sâu bệnh như dùng muỗi vằn, ve sầu, rệp sâu hoặc các loại thuốc sinh học. Nếu phải dùng thuốc hóa học, nên tuân thủ các quy định về liều lượng và thời gian cách ly.
Thu hoạch và bảo quản quả
Thu hoạch và bảo quản quả cây leo giàn
- Thời gian thu hoạch quả phụ thuộc vào loại cây leo giàn ăn quả và điều kiện khí hậu. Nên thu hoạch quả khi quả chín đều màu, có mùi thơm và vị ngọt.
- Sau khi thu hoạch, nên bảo quản quả ở nơi thoáng mát, khô ráo và tránh ánh nắng trực tiếp. Nếu muốn bảo quản lâu hơn, có thể dùng tủ lạnh hoặc các phương pháp chế biến như sấy khô, làm mứt, nấu chè, ép nước…
Các câu hỏi đáp thường về trồng cây leo giàn ăn quả
Cây leo giàn ăn quả là gì?
Cây leo giàn ăn quả là những loại cây có khả năng leo lên giàn tre hoặc những cấu trúc hỗ trợ khác. Các loại cây này thường cho ra những trái quả ngon, như dưa leo, dưa hấu, bí đỏ, chayote và cà chua.
Cây leo giàn ăn quả cần điều kiện nào để phát triển?
Cây leo giàn ăn quả yêu cầu đủ ánh sáng, không gian mở, đất tốt, nước và phân bón. Hầu hết những loại cây này cần ít nhất 6-8 giờ ánh sáng mặt trời mỗi ngày.
Làm thế nào để trồng cây leo giàn ăn quả?
Bạn cần chọn vị trí đầy đủ ánh sáng, chuẩn bị đất tốt, chọn giống cây phù hợp, sau đó trồng hạt giống hoặc cây giống vào đất. Bạn cũng cần phải xây dựng một giàn hoặc hỗ trợ để cây có thể leo lên.
Cần chăm sóc cây leo giàn ăn quả như thế nào?
Các cây này cần được tưới nước đều đặn, bón phân thường xuyên, và kiểm soát sâu bệnh. Bạn cũng cần hướng dẫn cây leo lên giàn hoặc cấu trúc hỗ trợ.
Cây leo giàn ăn quả có thể trồng trong chậu không?
Có, một số loại cây leo giàn ăn quả có thể trồng trong chậu, nhưng chậu phải đủ lớn và bạn cũng cần cung cấp cấu trúc hỗ trợ cho cây leo lên.
Cây leo giàn ăn quả cần bao lâu để cho quả?
Thời gian từ khi trồng đến khi cho quả phụ thuộc vào loại cây và điều kiện môi trường. Một số cây có thể bắt đầu cho quả sau 2-3 tháng, trong khi những loại khác có thể mất tới 4-6 tháng.
Cần lưu ý gì khi thu hoạch quả từ cây leo giàn?
Khi thu hoạch, hãy cẩn thận không làm hỏng cây hoặc trái quả. Hãy sử dụng kéo cắt hoặc dao để cắt trái quả, thay vì kéo hoặc vặn.
Trồng cây leo giàn ăn quả là một cách hiệu quả để tận dụng không gian nhà vườn, tạo cảnh quan xanh mát và thu hoạch được nhiều loại quả ngon, bổ dưỡng. Để trồng cây leo giàn ăn quả thành công, bạn cần chọn loại cây phù hợp với điều kiện khí hậu, đất và nước của khu vực, chuẩn bị giàn đỡ vững chắc và thoáng mát, chăm sóc cây đúng cách về tưới nước, bón phân, cắt tỉa và phòng trừ sâu bệnh. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức và kinh nghiệm để trồng cây leo giàn ăn quả tốt nhất.
>>>Tham khảo thêm: Trồng cây leo giàn trên sân thượng
