Kỹ thuật trồng cây củ đậu, cách chăm sóc cho vụ mùa bội thu

Củ đậu là loại cây trồng phổ biến tại Việt Nam, được ưa chuộng bởi hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Trồng củ đậu không quá khó khăn, tuy nhiên để đạt được năng suất cao và chất lượng tốt, bạn cần nắm vững kỹ thuật trồng cây củ đậu bài bản. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về kỹ thuật trồng cây củ đậu, bao gồm cách chọn giống, chuẩn bị đất trồng, kỹ thuật gieo hạt/trồng hom, cách chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh, giúp bạn có được vụ mùa củ đậu bội thu.

Kỹ thuật trồng cây củ đậu

Mục lục

Giới thiệu về cây củ đậu

Đặc điểm sinh trưởng:

Cây củ đậu (còn gọi là sắn nước, măn pháo) là một loại cây dây leo thuộc họ Đậu Fabaceae.
Thân cây dài 4-5m, có thể leo cao tới 10m.
Lá kép ba, hình trứng, màu xanh lục.
Hoa màu tím nhạt, mọc thành chùm ở nách lá.
Quả là củ, hình trụ dài, vỏ màu vàng nhạt, ruột màu trắng ngà.
Củ đậu có nguồn gốc từ Trung và Nam Mỹ, hiện được trồng phổ biến ở nhiều nước nhiệt đới và cận nhiệt đới, bao gồm Việt Nam.

Giá trị dinh dưỡng:

Củ đậu chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể như vitamin C, vitamin B6, kali, magie, mangan, phốt pho,…
Củ đậu cũng là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào, giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường,…
Ngoài ra, củ đậu còn có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, nhuận tràng,…

Công dụng:

Củ đậu có thể ăn sống, nấu chín hoặc ép lấy nước.
Củ đậu sống thường được gọt vỏ, thái lát mỏng và ăn kèm với nước mắm, tương ớt.
Củ đậu nấu chín có thể được sử dụng để chế biến thành nhiều món ăn ngon như canh, xào, kho,…
Nước ép củ đậu có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, nhuận tràng.

:Các giống củ đậu phổ biến

Giống củ đậu dài: Củ dài, thẳng, vỏ mỏng, ruột trắng, ăn ngọt và giòn.
Giống củ đậu tròn: Củ tròn, mập, vỏ dày, ruột trắng, ăn bùi và dẻo.
Giống củ đậu tam giác: Củ hình tam giác, vỏ mỏng, ruột trắng, ăn ngọt và thơm.

Kỹ thuật trồng cây củ đậu

Kỹ thuật trồng cây củ đậu đạt năng suất cao

Thời vụ trồng cây củ đậu

Cây củ đậu có thể trồng quanh năm, nhưng thời vụ thích hợp nhất để trồng là vào vụ đông xuân, từ tháng 9 đến tháng 2 dương lịch.
Miền Bắc: Nên trồng vào tháng 9 – 10 dương lịch.
Miền Trung: Nên trồng vào tháng 10 – 11 dương lịch.
Miền Nam: Nên trồng vào tháng 11 – 12 dương lịch.

>>>Tham khảo thêm:Thời vụ trồng củ đậu ở Miền Bắc, bí quyết cho năng suất cao

Chọn giống

Nên chọn giống củ đậu phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng tại địa phương.
Một số giống củ đậu phổ biến ở Việt Nam như: Củ đậu trơn, Củ đậu sần, Củ đậu tím, Củ đậu trắng,…
Nên chọn mua hạt giống tại các cửa hàng uy tín để đảm bảo chất lượng.

Chuẩn bị đất trồng

Cây củ đậu thích hợp trồng trên đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt.
Nên chọn đất thịt pha cát hoặc đất thịt nhẹ.
Độ pH của đất thích hợp cho cây củ đậu là từ 6.0 đến 7.0.

Cách chuẩn bị đất trồng

Cày bừa đất kỹ, thu dọn cỏ rác, tàn dư thực vật.
Bón lót bằng phân chuồng hoai mục hoặc phân vi sinh. Lượng phân bón lót cho 1 sào đất (1000m²) là 5-10 tấn phân chuồng hoai mục hoặc 20-30 kg phân vi sinh.
Bón lót xong, vun đất thành luống cao khoảng 20-30 cm, rộng 1-1.5 mét, dài tùy theo diện tích đất.

Làm luống

Luống trồng củ đậu nên có kích thước rộng 1-1.5 mét, dài tùy theo diện tích đất.
Khoảng cách giữa các luống là 0.5 – 1 mét.
Nên làm luống theo hướng Đông – Tây để cây nhận được ánh sáng mặt trời đầy đủ.

Lưu ý:

Nên làm luống cao để tránh úng nước cho cây.
Nên đào rãnh thoát nước ở hai bên luống để tránh nước ứ đọng.

Gieo hạt hoặc trồng hom

Gieo hạt: Gieo hạt trực tiếp xuống đất, mỗi hạt cách nhau 20-30 cm. Sau khi gieo hạt, phủ một lớp đất mỏng lên trên và tưới nước nhẹ nhàng.
Trồng hom giống: Cắm hom giống xiên xuống đất, mỗi hom cách nhau 50-60 cm. Sau khi trồng hom, tưới nước cho cây ngay lập tức.

Gieo hạt

Cách chăm sóc cây củ đậu

Tưới nước:

Cây củ đậu cần được tưới nước thường xuyên, nhất là vào giai đoạn cây con và ra hoa kết quả.
Nên tưới nước vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, tránh tưới nước vào lúc trời nắng nóng.
Lượng nước tưới cho cây cần phù hợp với điều kiện thời tiết và độ ẩm của đất.
Tưới nước cho cây đến khi đất đủ ẩm, không nên tưới quá nhiều hoặc quá ít.

Bón phân:

Cây củ đậu cần được bón phân định kỳ để cung cấp dinh dưỡng cho cây phát triển.
Bón lót cho cây trước khi trồng bằng phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh kết hợp với phân lân super.
Bón thúc cho cây sau khi trồng 15-20 ngày, 30-40 ngày và 60-70 ngày. Nên sử dụng phân NPK hoặc phân hữu cơ vi sinh để bón thúc cho cây.
Bón phân bón lá cho cây 10-15 ngày trước khi ra hoa để giúp cây ra hoa nhiều và đậu quả tốt.

Làm cỏ, vun xới:

Cần làm cỏ, vun xới cho cây thường xuyên để hạn chế cỏ dại và giúp cây phát triển tốt.
Làm cỏ, vun xới cho cây cần thực hiện nhẹ nhàng, tránh làm ảnh hưởng đến bộ rễ của cây.
Nên làm cỏ, vun xới cho cây sau khi trời mưa hoặc tưới nước.

Phòng trừ sâu bệnh:

Cây củ đậu thường bị một số sâu bệnh như rệp, sầu ăn lá, thối nhũn, đốm lá.
Cần theo dõi cây thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu của sâu bệnh và có biện pháp phòng trừ kịp thời.
Nên sử dụng các biện pháp phòng trừ sinh học để bảo vệ môi trường và sức khỏe con người. Một số biện pháp phòng trừ sinh học hiệu quả như sử dụng dung dịch tỏi ớt, neem, bẫy đèn,…
Chỉ nên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi thật sự cần thiết và tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng.

Một số biện pháp hỗ trợ khác:

Che chắn cho cây trong những ngày đầu sau khi trồng để cây không bị nắng nóng ảnh hưởng.
Tạo độ ẩm cho cây bằng cách phun sương nước vào lá cây vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát.
Tỉa cành, lá cho cây để tạo tán cây thông thoáng và giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi quả.

Lưu ý:

Cần theo dõi cây thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có biện pháp xử lý kịp thời.
Sử dụng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh một cách hợp lý để bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.

Cách chăm sóc cây củ đậu

Cách thu hoạch củ đậu

Thời điểm thu hoạch:

Củ đậu có thể thu hoạch sau 70-80 ngày trồng đối với giống dài, 80-90 ngày trồng đối với giống tròn và 90-100 ngày trồng đối với giống tam giác.
Dấu hiệu cho thấy củ đậu đã đến thời điểm thu hoạch: Vỏ củ chuyển từ màu xanh sang màu vàng nhạt, ngọn cây bắt đầu héo úa, khi gõ vào củ, nghe tiếng giòn.

Cách thu hoạch:

Dùng cuốc hoặc dao sắc để đào nhẹ nhàng xung quanh gốc cây.
Nhổ nhẹ nhàng cây củ đậu ra khỏi đất.
Cắt bỏ dây leo và lá.
Rửa sạch củ đậu và để ráo nước.

Bảo quản củ đậu sau thu hoạch:

Củ đậu nên được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát.
Tránh để củ đậu tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
Củ đậu có thể bảo quản được trong vòng 1-2 tuần ở nhiệt độ phòng.
Để bảo quản củ đậu lâu hơn, có thể cho vào tủ lạnh hoặc tủ đông.

Lưu ý:

Nên thu hoạch củ đậu vào lúc trời ráo, tránh thu hoạch vào lúc trời mưa vì dễ làm củ bị thối rữa.
Không nên thu hoạch củ đậu quá già vì sẽ ảnh hưởng đến chất lượng và hương vị.
Củ đậu sau khi thu hoạch nên được sử dụng sớm nhất có thể để đảm bảo độ tươi ngon.

Cách thu hoạch củ đậu

Kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây củ đậu

Một số lưu ý khi trồng và chăm sóc cây củ đậu:

Chọn giống tốt: Nên chọn mua hạt giống hoặc hom giống tại các cửa hàng uy tín để đảm bảo chất lượng.
Chuẩn bị đất kỹ lưỡng: Đất trồng cần tơi xốp, giàu dinh dưỡng và có độ pH phù hợp.
Tưới nước đầy đủ: Cần tưới nước cho cây thường xuyên, nhất là vào giai đoạn cây con và ra hoa kết quả.
Bón phân hợp lý: Bón phân định kỳ cho cây để cung cấp dinh dưỡng cho cây phát triển.
Làm cỏ, vun xới thường xuyên: Cần làm cỏ, vun xới cho cây để hạn chế cỏ dại và giúp cây phát triển tốt.
Phòng trừ sâu bệnh kịp thời: Cần theo dõi cây thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu của sâu bệnh và có biện pháp phòng trừ kịp thời.
Tạo giàn cho cây leo: Cây củ đậu là cây leo giàn, cần làm giàn cho cây leo để phát triển tốt.
Tỉa cành, lá cho cây: Cần tỉa cành, lá cho cây để tạo tán cây thông thoáng và giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi quả.

Các mẹo để tăng năng suất thu hoạch:

Bón lót đầy đủ: Bón lót cho đất trước khi trồng bằng phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh kết hợp với phân lân super.
Bón thúc hợp lý: Bón thúc cho cây sau khi trồng 15-20 ngày, 30-40 ngày và 60-70 ngày. Nên sử dụng phân NPK hoặc phân hữu cơ vi sinh để bón thúc cho cây.
Tưới nước tiết kiệm: Nên sử dụng hệ thống tưới nước tiết kiệm như tưới phun sương hoặc tưới nhỏ giọt để tiết kiệm nước và tránh lãng phí.
Phun thuốc trừ sâu sinh học: Nên sử dụng các biện pháp phòng trừ sinh học để bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.
Thu hoạch kịp thời: Nên thu hoạch củ đậu kịp thời để đảm bảo chất lượng quả.

Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo thêm một số mẹo sau:

Sử dụng chế phẩm sinh học để kích thích ra hoa, đậu quả.
Che chắn cho cây trong những ngày đầu sau khi trồng để cây không bị nắng nóng ảnh hưởng.
Tạo độ ẩm cho cây bằng cách phun sương nước vào lá cây vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát.

Kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây củ đậu

Trồng cây củ đậu không quá khó khăn, tuy nhiên để đạt được năng suất cao và chất lượng tốt, bạn cần nắm vững kỹ thuật trồng cây bài bản. Bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về kỹ thuật trồng cây củ đậu, bao gồm cách chọn giống, chuẩn bị đất trồng, kỹ thuật gieo hạt/trồng hom, cách chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh. Hy vọng với những kiến thức này, bạn sẽ có được vụ mùa củ đậu bội thu và có thể tận hưởng hương vị thơm ngon, bổ dưỡng của loại quả này.

Tham khảo thêm một số bài viết liên quan về trồng rau màu của HOA CÚC XANH có thể bạn quan tâm:

Giới thiệu về cây củ đậu