Giá thể trồng cây đang được sử dụng phổ biến ở cả nông thôn và thành thị. Thay vì sử dụng đất trồng thì giờ đây bà con có thể trồng cây, trồng rau, trồng hoa, ươm hạt giống… trực tiếp trên giá thể, kết hợp với một số dưỡng chất cần thiết.Vậy giá thể là gì? Vai trò, lợi ích của nó ra sao? Những loại giá thể nào đang được sử dụng phổ biến? Hãy cùng Hoa Cúc Xanh tìm hiểu cụ thể qua bài viết sau đây nhé.

Giá thể là gì

Giá thể là gì

Giá thể là gì?

  • Giá thể là tên gọi chung đối với các hỗn hợp, vật liệu giúp tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của cây trồng. Hầu hết các loại giá thể đều được pha trộn từ các loại nguyên liệu thô khác nhau như phân hữu cơ (vỏ cây, chất thải xanh), sợi gỗ, xơ dừa, than bùn, rêu hoặc những thành phần khoáng chất như đá bọt, đất sét, vermiculite,…
  • Tất cả nguyên vật liệu này đều góp phần tạo nên sự cân bằng môi trường khí cũng như khả năng giữ nước cho cây trồng. Hiện nay, giá thể được xem là nguyên liệu thay thế hoàn hảo cho đất trong phương pháp trồng cây thủy canh – bán thủy canh.

>>> Tham khảo thêm về: Cách ủ phân hữu cơ tại nhà

Lợi ích của giá thể

Cũng tương tự như đất trồng, giá thể giữ vai trò như sau:

  • Tạo môi trường sống tốt cho rễ cây phát triển một cách ổn định.
  • Tạo ra khả năng lưu trữ không khí cho cây.
  • Hấp thụ và dự trữ nước, gia tăng độ ẩm cho cây trồng.
  • Cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu cho bộ rễ cây.
  • Giữ nhiệt, chống lại sự khô hạn cho cây.

>>> Giới thiệu đối tác Công ty nông nghiệp công nghệ cao NAMIX chuyên sản xuất các loại sản phẩm đất trồng, phân bón và giá thể trồng kiểng lá

giá thể trồng kiểngCác loại giá thể thường dùng

  • Ngày nay, với nhu cầu sử dụng thực phẩm nông nghiệp sạch, đạt chuẩn chất lượng, hạn chế sự phát sinh của sâu bệnh, đảm bảo nguồn dinh dưỡng, việc trồng cây bằng giá thể chính là giải pháp tối ưu nhằm mang đến nguồn thực phẩm đáp ứng được mọi yêu cầu của người tiêu dùng.
  • Có rất nhiều loại giá thể được sử dụng phổ biến hiện nay và mỗi loại đều sở hữu những ưu, nhược điểm riêng. Dưới đây, Hoa Cúc Xanh sẽ giới thiệu đến bà con những loại giá thể ưu việt nhất.

Giá thể hữu cơ tự nhiên

Giá thể mụn dừa (xơ dừa)

  • Đây là một trong những loại giá thể được đánh giá tốt nhất trong hệ thống trồng cây thủy canh. Xơ dừa được lấy từ vỏ quả dừa, vỏ dừa được băm nghiền nhỏ tạo thành mụn xơ dừa.
  • Sau đó, các loại mụn xơ dừa này sẽ được ngâm với nước để có thể loại bỏ các hợp chất như tanin, chất chát và một số thành phần khoáng gây ảnh hưởng đến quá trình hấp thu chất dinh dưỡng của cây.
Giá thể mụn dừa
  • Thành phần chủ yếu trong xơ dừa là xenlulo, chiếm đến 80%. Giá thể xơ dừa có khả năng giữ nước và thoáng khí tốt. Tuy nhiên, loại giá thể này lại dễ hoai mục sau vài lần sử dụng.
  • Do đó, để phát huy hiệu quả tốt nhất thì bà con nên sử dụng kết hợp giá thể xơ dừa với các loại giá thể khác.

Giá thể mùn cưa

  • Mùn cưa là một loại chế phẩm được thải ra từ quá trình sản xuất và chế biến gỗ. Thành phần chủ yếu có trong mùn cưa là xenlulozo dễ phân hủy.
  • Mùn cưa có độ thoáng khí thấp nhưng lại sở hữu khả năng giữ ẩm rất tốt. Khi sử dụng mùn cưa thì bà con nên trộn thêm với cát để vật liệu có thể phân bố độ ẩm một cách đồng đều.
Giá thể mùn cưa
  • Bên cạnh đó, cần lưu ý rằng, chỉ sử dụng mùn cưa sạch, không dùng mùn cưa từ các loại gỗ chứa nhiều tinh dầu, tẩm nhiều chất bảo quản hoặc đã ngâm nước quá lâu ngày.
  • Ngoài làm giá thể tự nhiên cho cây trồng thì mùn cưa còn được sử dụng phổ biến để ngâm ủ tạo phân bón hữu cơ sinh học.

Giá thể than bùn

  • Than bùn là lớp hữu cơ phía trên bề mặt của đất, được hình thành do quá trình phân hủy không hoàn toàn từ tàn dư thực vật bị vùi lấp lâu ngày trong điều kiện yếm khí xảy ra liên tục.
  • Giá thể than bùn hội tụ đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt. Cụ thể, than bùn có khả năng giữ ẩm, lưu trữ chất dinh dưỡng cho cây và mật độ phân giải cao.

Giá thể vỏ cây

  • Hầu hết các loại vỏ cây tươi hay vỏ cây khô đều có thể sử dụng làm giá thể trồng cây. Tuy nhiên, các loại vỏ cây tươi thường có khả năng giữ ẩm hơi kém nên trong khoảng 2 – 3 tuần đầu cây sẽ sinh trưởng chậm hơn.
  • Trong vô số các loại vỏ cây, bà con nên sử dụng giá thể từ vỏ thông đã qua xử lý, không còn nhựa thông, nhẹ và có khả năng hút nước. Bên cạnh đó, trong vỏ thông còn có chứa resin với tính sát khuẩn cao, lâu mục và ít mầm bệnh. Do đó, đây chính là môi trường kháng khuẩn lý tưởng cho rễ cây phát triển.

>>> Tham khảo thêm về: Cách làm phân từ chuối

Giá thể vỏ cây

Giá thể trấu hun

  • Trấu hun hay còn gọi là than sinh học, than trấu, biochar. Đây là loại giá thể được tạo thành từ các loại vỏ hạt thóc tươi (trấu sống) đem chất thành đống, sau đó hun nóng ở nhiệt độ nhất định trong điều kiện yếm khí, nhằm tiêu diệt mọi mầm bệnh.
  • Thành phần chính của trấu hun gồm có kali, silicat cùng các loại muối khoáng vi lượng.
Giá thể trấu hun
  • Ưu điểm của giá thể trấu hun là khả năng thoát nước tốt, phù hợp với nhiều loại cây trồng khác nhau.
  • Tuy nhiên, vì thành phần dinh dưỡng còn sót lại sau khi hun đốt không quá đa dạng nên trấu hun khi sử dụng thường được phối trộn cùng với một số loại giá thể khác như: mụn dừa, viên đất nung, đá perlite,… nhằm mang lại hiệu quả tối ưu nhất.

Giá thể nhân tạo

Giá thể cát sỏi

Là loại giá thể trơ, dễ kiếm, rẻ tiền. Dùng cát có độ lớn hạt cát từ 0,1 – 0,2mm. Sỏi có độ lớn từ 1 – 5cm. Trước khi dùng, cần rửa sạch, khử trùng, sấy hay phơi khô để tránh nhiễm bệnh cho cây.

Giá thể cát sỏi

Giá thể Perlite

  • Perlite là một thủy tinh núi lửa tự nhiên. Perlite có thể mở rộng lên đến 20 lần kích thước ban đầu khi được làm nóng đến điểm nung chảy của chúng. Perlite có trọng lượng nhẹ và có thể được sử dụng riêng hoặc được trộn chung với các loại giá thể khác.
  • Perlite được dùng làm xốp đất, là thành phần dự trữ nước, giữ nhiệt, làm tăng độ ẩm và góp phần vào sự trao đổi không khí cho cây một cách thuận lợi so với đất thường… Cung cấp khả năng thoát nước tốt và thoáng khí cho cây trồng. Các bụi từ đá trân châu được biết là gây kích ứng nên phải đeo khẩu trang trước khi xử lý.
Giá thể perlite

Giá thể hữu cơ tổng hợp

Là những chất liệu hữu cơ nhân tạo, có thể kể đến như polystyrene xốp, bọt ureaformaldehyt, chất bọt có gốc Phenol ở dạng hạt. Tính chất: là vật liệu nhẹ, có tính kiềm, giữ nước và không khí tốt, bảo vệ bộ rễ cây.

Cách sử dụng giá thể

Giá thể ươm giống

  • Gieo hạt: cho vào vỉ/khay ươm. Gieo hạt ở độ sâu khoảng 3 lần kích thước hạt. Tưới phun sương đủ ẩm bề mặt.
  • Cây cấy mô: cho vào bầu ươm, dùng que nhọn tạo lỗ sâu khoảng 5cm. Đặt gọn rễ cây vào lỗ ươm và nén chặt để giữ cây đứng vững. Tưới nước giữ ẩm cho bầu ươm.
  • Giâm cành: cho vào vỉ/khay ươm, cắm cành giâm trực tiếp vào giá thể với độ sâu ⅓ chiều dài và nghiên khoảng 45 độ. nén chặt gốc tưới nước giữ ẩm.
  • Trồng rau mầm: cho vào khay dày khoảng 2-3cm. Phun sương ướt đều giá thể. Gieo hạt, phun sương lần 2 rồi dùng dụng cụ che sáng cho khay.

Giá thể tự nhiên và trơ cứng

  • Với các nhóm giá thể này, sau khi mua về cần được xử lý kỹ càng trước khi sử dụng. Chẳng hạn như xơ dừa, mụn dừa cần được ngâm rửa nhiều lần để loại bỏ chất Tanin và Lignin có hại cho cây,…
  • Sau đó, phối trộn các loại tự nhiên, trơ cứng cùng phân hữu cơ (phân trùn, phân gà,…) với tỉ lệ thích hợp cho từng nhóm cây trồng. Qua bài viết này, có thể thấy giá thể trồng cây là một loại nguyên vật liệu sạch được ứng dụng ngày càng phổ biến trong nông nghiệp.
  • Ưu điểm lớn nhất của các loại giá thể là có thể thay thế được đất trồng, quy trình sản xuất khép kín và kiểm soát được chặt chẽ một số yếu tố gây bệnh cho cây. Tại Việt Nam, các nguồn phụ phẩm như xơ dừa, mùn cưa, rơm rạ,… rất dồi dào.

>>> Tham khảo thêm về: Cách ủ phân hữu cơ trong thùng xốp

Cách bảo quản giá thể

Để bảo quản giá thể một cách hiệu quả, bạn cần lưu ý những điều sau:

  • Giữ giá thể ở nơi khô ráo tránh ẩm ướt, nhằm ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc.
  • Để giá thể tránh ánh nắng trực tiếp, ánh sáng mặt trời có thể gây hại cho giá thể, đặc biệt là giá thể nhân tạo, nên để giá thể ở nơi có bóng râm.
  • Đậy kín túi giá thể khi không sử dụng hết giúp giá thể không bị con trùng, môi trường làm ảnh hưởng chất lượng
  • Nên kiểm tra định kỳ xem tình trạng chất lượng giá thể, hạn sử dụng để luôn đạt chất lượng tốt khi chăm bón cây

Vì vậy, Hoa Cúc Xanh khuyên bà con nên tận dụng chúng triệt để nhằm phục vụ cho việc trồng trọt, đồng thời giảm thiểu được các vấn đề về ô nhiễm môi trường. Nếu có bất cứ thắc mắc nào xin bà con liên hệ thông tin bên dưới để được hỗ trợ sớm nhất.

>>> Tham khảo thêm về: Các kiến thức nông nghiệp Hoa Cúc Xanh chia sẻ

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *